Αισθήσεις

Αισθήσεις

Η γάτα, όπως και όλα τα ζωντανά πλάσματα στη φύση, έχει μάτια, αυτιά, μύτη, στόμα, χέρια-πόδια. Έχει όλα τα εξαρτήματα που χρειάζεται, για να μπορεί να δει, να ακούσει, να μυρίσει, να γευτεί, να αγγίξει ότι υπάρχει γύρω της και πρέπει ή θέλει να το αισθανθεί. Έχει όμως κι ένα καταπληκτικό ραντάρ που είναι τα μουστάκια της, ένα αριστουργηματικό εργαλείο που είναι η γλώσσα της, ένα υπέροχο τρίχωμα, και τριάντα κοφτερά δοντάκια. ΟΡΑΣΗ Ένα ωραίο παραμυθάκι που κυκλοφορεί ευρέως είναι ότι η γάτα βλέπει καλλίτερα από τον άνθρωπο μέσα στο απόλυτο σκοτάδι. Η οπτική οξύτητα του ανθρώπου είναι 10 φορές πιο δυνατή από της γάτας. Παρ' όλα αυτά η κατασκευή του αμφιβληστροειδή της, της επιτρέπει να αντιληφθεί και την παραμικρή κίνηση. Αλλά ότι δεν κινείται, δεν μπορεί να το δει. Γιαυτό οι κόρες των ματιών της διαστέλλονται το βράδυ ώστε να επιτρέψουν την είσοδο σε περισσότερο φως. Την ημέρα γίνονται σαν σχισμές. Τα μάτια της βρίσκονται μπροστά στο πρόσωπο για να μπορεί εύκολα να εκτιμήσει τις αποστάσεις που την χωρίζουν από το θήραμα ή το παιχνίδι της. ΑΚΟΗ Η γάτα άκουει καλά και μάλιστα άκουει υπέρηχους σε πολύ υψηλές συχνότητες. Στο πτερύγιο του αυτιού της υπάρχουν εικοσιεπτά μύες. Αυτό την βοηθά στο να μπορεί να το περιστρέφει σε ακτίνα 180 μοιρών λαμβάνοντας έτσι ήχους από το γύρω περιβάλλον αλλά και από μία ορισμένη κατεύθυνση. Δύο πηγές ήχου που απέχουν μεταξύ τους κατά γωνία 5 μόλις μοιρών, γίνονται αντιληπτές 3 στις 4 φορές. Η κατεύθυνση της πηγής του ήχου υπολογίζεται από την διαφορά του χρόνου που χρειάζεται ο ήχος για να φτάσει στα αυτιά της. ΟΣΦΡΗΣΗ Αν ο άνθρωπος έχει πέντε εκατομμύρια οσφρητικά κύτταρα, η γάτα έχει διακόσια εκατομμύρια οσφρητικά κύτταρα στη μύτη της (40 φορές ισχυρότερη). Αυτό την βοηθάει πολύ στο να παίρνει από το περιβάλλον τις οσφρητικές πληροφορίες που χρειάζεται. Ο φτωχός σε οσμές κόσμος του ανθρώπου, πολλές φορές τον ωθεί στο να συμπεριφέρεται στη γάτα όπως συμπεριφέρεται στους ομοίους του, διαταράσσοντας έτσι την συμπεριφορά της . Πολύ συχνά μια γάτα αρχίζει να ουρεί παντού εκτός από την αμμολεκάνη της γιατί πιθανώς την απωθεί η νέα αρωματική άμμος που έφερε ο ιδιοκτήτης της. Άλλες φορές πάλι επιστρέφοντας ο άνθρωπος στο σπίτι μετά από μια επίσκεψή του σε φίλο ή εστιατόριο, στην προσπάθειά του να χαϊδέψει την γάτα του, αντιμετωπίζει το χχχχ ή το γρύλισμά της. Κι αυτό συμβαίνει γιατί η γάτα δεν αντέχει τις έντονες, άγνωστες μυρωδιές που ο άνθρωπος ούτε φαντάζεται ότι τις έχει πάνω του. Το ίδιο μπορεί να συμβεί με ένα καινούργιο έπιπλο που τοποθετήθηκε στο σπίτι. Αναστατώνεται από την νέα μυρωδιά και προσπαθεί να το μαρκάρει τριβόμενη πάνω του ή ψεκάζοντάς το με ούρο ή γρατζουνίζοντάς το. ΓΕΥΣΗ Ένα αδύναμο σημείο της γάτας, σε σύγκριση με τον άνθρωπο, είναι η γεύση της. Έχει μόνον 473 γευστικούς κάλυκες, ενώ ο άνθρωπος έχει 9000. Γιαυτό και έχει αναπτύξει τόσο πολύ την αίσθηση της όσφρησης. Ένα παγωμένο φαγητό, βγαλμένο από το ψυγείο, είναι ότι χειρότερο γι αυτήν. Για να γίνει ελκυστικό και να το φαει, θα πρέπει να πάρει την θερμοκρασία της γλώσσας της, να ζεσταθεί δηλαδή στους 30 oC , ώστε να δυναμώσει το άρωμά του. Οι βασικές γεύσεις είναι η όξινη, η πικρή, η γλυκιά και η αλμυρή. Η γάτα ανταποκρίνεται σ' αυτές, αν και η προτίμησή της στην γλυκιά γεύση είναι πολύ λιγότερη από αυτήν του ανθρώπου, γιατί είναι ζώο σαρκοφάγο. Γιαυτό και σνομπάρει αρκετές από τις λιχουδιές που της αγοράζετε. ΑΦΗ Επειδή μιλάμε για την αφή, πληροφοριακά μπορούμε να αναφέρουμε ότι το 40% των γατιών είναι αριστερόχειρες, το 20% είναι δεξιόχειρες και το υπόλοιπο 40% χρησιμοποιεί και τα δύο χέρια. Σας θυμίζουμε ότι οι άνθρωποι είναι 10% αριστερόχειρες και 90% δεξιόχειρες. Η γάτα, ο σκύλος και ο άνθρωπος είναι τα πιο χαδιάρικα πλάσματα στη φύση. Η γάτα λατρεύει την επαφή, το χάδι, την αγκαλιά. Μαθαίνει να χαϊδεύεται από την μάνα της η οποία δείχνει την στοργή της στο μικρό γατάκι της καθαρίζοντας ολόκληρο το σώμα του με την γλώσσα της. Η επαφή και το χάδι στέλνουν τα μηνύματά τους στον εγκέφαλό της μέσα από τις νευρικές απολήξεις που υπάρχουν γύρω από κάθε τρίχα της. Έτσι το κεντρικό νευρικό της σύστημα ανταποκρίνεται, επιβραδύνοντας τους χτύπους της καρδιάς της, χαλαρώνοντας τον μυϊκό της τόνο και επιταχύνοντας την πέψη της. Γιαυτό όταν χαϊδεύουμε μια γάτα, αυτή ξαπλώνει κάτω ευχαριστημένη, πέφτουν σάλια από το στόμα της ή αρχίζει και μας "ζυμώνει" με τα χέρια της. ΜΟΥΣΤΑΚΙΑ Τα μουστάκια της γάτας είναι ένα καταπληκτικό ραντάρ που ανιχνεύει και την παραμικρή αλλαγή που συμβαίνει στο περιβάλλον της. Μικρές κινήσεις, αλλαγές στη θερμοκρασία, στην πίεση του αέρα, στην κατεύθυνση του ανέμου, γίνονται όλα αντιληπτά με τα μουστάκια της. Τα μουστάκια βρίσκονται κατά μήκος του ρύγχους της, ψηλά στην εξωτερική επιφάνεια του μάγουλου, πάνω από τα μάτια της και στο πίσω μέρος των χεριών της και αποτελούνται από 4 σειρές με 3 μουστάκια σε κάθε μία σειρά. Δεν είναι ειδικές τρίχες, όπως πολλοί νομίζουν, αλλά είναι εξαρτήματα του δέρματος, με διπλάσιο πάχος από τις πιο χοντρές τρίχες που διαθέτει, τρεις φορές πιο βαθιά βυθισμένα στο δέρμα απ' ότι οι κανονικές, με πολλά αισθητικά κύτταρα στη ρίζα τους. Η γάτα χρησιμοποιεί τα μουστάκια της όταν κυνηγάει και συλλαμβάνει το θήραμά της. Μπορεί και τους αλλάζει τη θέση, φέρνοντας τα εμπρός, για να λάβει περισσότερες πληροφορίες για το θήραμα που κρατά στο στόμα της. Τα μουστάκια που βρίσκονται πάνω από τα μάτια της, όταν αγγίζονται, λειτουργούν σαν προστατευτικό αντανακλαστικό στο ανοιγοκλείσιμο του ματιού. Και φυσικά τα μουστάκια είναι αυτά που, σαν ένα καταπληκτικό ραντάρ, την βοηθούν στις νυχτερινές της περιηγήσεις. ΓΛΩΣΣΑ Πριν σας περιγράψουμε τη δομή και τα πλεονεκτήματα της γλώσσας μιας γάτας, σας προτείνουμε να την παρακολουθήσετε την ώρα που πίνει νερό για να δείτε πως χειρίζεται το αριστουργηματικό αυτό εργαλείο. Λυγίζει το άκρο της γλώσσας προς τα πίσω ή προς τα πάνω ή προς τα κάτω, δημιουργώντας έτσι ένα μικρό ολοκληρωμένο κύπελλο. Βυθίζει "το κύπελλο" μέσα στο νερό, το ανασύρει γεμάτο και αποθηκεύει το νερό που μάζεψε στο πίσω μέρος του στόματός της. Μετά από 4 - 5 "αποθηκεύσεις νερού", καταπίνει. Είναι μεγαλείο!!!! Η γλώσσα της σκεπάζεται από μικρές, σκληρές τρίχες με φορά προς τα πίσω. Τις έχουμε νοιώσει όλοι όταν μας γλείφει η γάτα μας. Αυτές οι τρίχες βοηθούν στη συγκράτηση του νερού όταν πίνει αλλά και στο καθάρισμα ενός κόκαλου από τα κομματάκια κρέατος που βρίσκονται πάνω του όταν τρωει. Και φυσικά με την σπουδαία αυτή γλώσσα, πλένει και καθαρίζει το τρίχωμά της, το ξεμπερδεύει, το στεγνώνει, το δροσίζει, το βρέχει με το σάλιο της. ΤΡΙΧΩΜΑ "Η επαφή με το τρίχωμά της με ηρεμεί" "Είναι σαν μετάξι" "Όλη μέρα ασχολείται με το τρίχωμά της" "Τι γυαλιστερό που είναι" "Τι ωραία χρώματα που έχει το τρίχωμά της"....... Όλες οι παραπάνω εκφράσεις είναι κάποιες απ' αυτές που όλοι μας λέμε βλέποντας ή αγγίζοντας το τρίχωμα μιας γάτας. Το υπέροχο αυτό τρίχωμα αποτελείται από τρεις διαφορετικούς τύπους τριχών. Στο υπόστρωμα φύονται οι δευτερεύουσες τρίχες που είναι λεπτές, μαλακές κοντές και πολλές. Αυτές είναι που βοηθούν στη μόνωση του σώματός της και διατηρούν την σωστή θερμοκρασία γιατί εγκλωβίζουν στρώμα αέρα μεταξύ τους. Μεταξύ του υποστρώματος και των τριχών του εξωτερικού καλύμματος του σώματος, βρίσκονται οι πλευρικές πρωτεύουσες τρίχες. Έχουν διαφορετική κατεύθυνση από τις τρίχες του υποστρώματος παρέχοντας έτσι καλλίτερη μόνωση. Και τέλος σε όλη την εξωτερική επιφάνεια του σώματος υπάρχουν οι κεντρικές πρωτεύουσες τρίχες που συνδέονται με σμηγματογόνους αδένες και ορθωτήρες μύες του τριχώματος. Παρέχουν κυρίως προστασία από την βροχή και είναι υπεύθυνες για το χρώμα της. Στις 100 κεντρικές πρωτεύουσες τρίχες, αντιστοιχούν 30 πλευρικές πρωτεύουσες και 2 δευτερεύουσες τρίχες. ΔΟΝΤΙΑ 12 τομείς... 4 κυνόδοντες... 10 προγόμφιοι... 4 τραπεζίτες. Σύνολο 30 δόντια που αρπάζουν και τεμαχίζουν την τροφή που κάθε ενήλικη γάτα επιλέγει για το στομάχι της. Οι μεγάλοι καμπυλωτοί κοφτεροί κυνόδοντες χρησιμοποιούνται για να αρπάζει και να καθηλώνει την λεία της Οι προγόμφιοι είναι τα ψαλίδια που κόβουν το θήραμα σε μικρά κομμάτια για να καταπίνονται ευκολότερα γιατί η γάτα δεν μασάει την τροφή της. Δυστυχώς οι γάτες που τρωνε μόνον εμπορική τροφή δεν έχουν την ευκαιρία να την κομματιάσουν, με αποτέλεσμα να χαλάνε γρηγορότερα τα δόντια τους. Οι ίνες του φρέσκου κρέατος, που τρωνε οι άγριες γάτες, λειτουργούν σαν οδοντικό νήμα που βοηθά στον καθαρισμό των δοντιών. Είναι σπουδαίο τα πολύ μικρά γατάκια να μάθουν να δέχονται τον καθαρισμό των δοντιών τους από τον "ιδιοκτήτη τους".